Co widzisz? Patrzenie na archiwalne fotografie Gdyni

INSTYTUCJA: Muzeum Miasta Gdyni
STRONA: muzeumgdynia.pl
CZAS: 5 kwietnia – 21 czerwca 2018

ROLA: kuratorka wystawy

„Co widzisz?” – mogłoby się wydawać, że na tak proste pytanie każdy odpowie podobnie.
A jednak – patrząc na to samo, każdy zobaczyć może coś innego.

Tematem wystawy „Co widzisz?” jest patrzenie na archiwalne fotografie Gdyni.

Sposób widzenia nie jest niczym naturalnym. Mimo że do patrzenia służy oko – organ zbudowany u większości ludzi w taki sam sposób – to, co dzięki niemu widzimy, dostrzegamy lub omijamy wzrokiem, ukształtowane jest, w znacznej mierze, kulturowo. To seria zaprojektowanych w przestrzeni muzeum sytuacji służących patrzeniu na zdjęcia na różne sposoby. Zapraszamy  do oglądania, które jest działaniem. Niektóre sytuacje wymagają użycia ciała (gestu, ruchu), uruchomienia wyobraźni lub spojrzenia na to, co wydaje się oczywiste, z nieoczywistej perspektywy. Proponujemy proste doświadczenia, które niekoniecznie prowadzą do z góry zaprojektowanych wniosków.

Archiwum fotograficzne Muzeum Miasta Gdyni zawiera ok. 40 000 zdjęć.

Z kilku powodów jest to zbiór szczególny.
Po pierwsze, Gdynia (która uzyskała prawa miejskie w 1926 roku) jest jedynym dużym polskim miastem młodszym niż wynalezienie fotografii – w efekcie jej historia jest niemal w całości sfotografowana.
Po drugie, otwarcie w 1923 roku gdyńskiego portu tymczasowego zbiegło się z wynalezieniem małoobrazkowego aparatu fotograficznego Leica pozwalającego na wykonywanie zdjęć z bardzo krótkim czasem naświetlania, co dało początek fotografii reportażowej i rozwinęło fotografię prywatną.
Po trzecie wreszcie, Gdynia to miasto, które jest uważane za wybitnie fotogeniczne i zachęcające do fotografowania – zarówno modernistycznej architektury, szerokich alei, statków w porcie, ludzi na plaży oraz  linii horyzontu przebiegającej między niebem i morzem – pierwszej w polskiej historii, której można było zrobić zdjęcie.

Ćwiczenie „krytyczego patrzenia” polegające na przekraczaniu własnych przyzwyczajeń i patrzeniu z ukosa na to, co zwykle oglądane wprost, może – choć nie musi – uruchamiać i wzmacniać praktykę „krytycznego myślenia”. Polega ono na sprawdzaniu i podawaniu w wątpliwość tego, co wydaje się oczywiste. Bardzo duży wpływ na to, co i jak widzimy, miała – i nadal ma – fotografia, która pośredniczy w formowaniu wyobrażeń o świecie, także tym dawno minionym. Dlatego to właśnie fotografia jest dobrym narzędziem, aby pokazać nam nasze widzenie – uczynić je nieprzezroczystym, dostrzec jako kulturowe, a nie naturalne, jako skonstruowane, a nie neutralne, relatywne, a nie obiektywne. W efekcie pozwoli również inaczej spojrzeć na Gdynię i jej historię.

Kuratorka: Agnieszka Pajączkowska
Koordynatorka: Agata Abramowicz
Współpraca/Konsultacje: Agata Abramowicz, Anna Lipińska, Dariusz Malszycki, Tomasz Sosnowski, Weronika Szerle, Michał Miegoń
Projekt aranżacji wystawy: Grupa GDYBY
Projekty graficzne: Anita Wasik

 

fot. Bogna Kociumbas

One Reply

  • Nie mogłam powstrzymać się, żeby skomentować – wspomnienie tej wystawy wraca do mnie co jakiś czas.
    Muszę powiedzieć, że jest to chyba najlepsza wystawa jaką widziałam. Niezwykłe podejście do tematu, niezwykła wystawa, niezwykle dobrze wykonana praca.
    Bardzo Pani dziękuję za tę wystawę i śledzę uważnie Pani działania 🙂

Reply to Marta Cancel

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *